Wanneer een ondernemer besluit te stoppen met zijn franchiseonderneming, kunnen er aanzienlijke gevolgen zijn voor het personeel.
Wanneer een ondernemer besluit te stoppen met zijn franchiseonderneming, kunnen er aanzienlijke gevolgen zijn voor het personeel. Werknemersbescherming bij een dergelijke beëindiging is essentieel, en de juridische consequenties hangen af van de specifieke situatie. In dit artikel worden de twee belangrijkste scenario's besproken waarin de beëindiging van een franchise plaatsvindt en welke arbeidsrechtelijke gevolgen dit heeft.
In het eerste scenario besluit de ondernemer om zijn franchise volledig te beëindigen zonder dat de franchisegever het vestigingspunt wil behouden. De ondernemer kan geen koper vinden en beëindigt de huurovereenkomst. In dit geval zal de ondernemer bij het UWV een ontslagvergunning moeten aanvragen om de arbeidscontracten van het personeel te beëindigen.
Indien de ontslagvergunning wordt verleend, kan de ondernemer de arbeidsovereenkomsten opzeggen, mits aan de wettelijke vereisten is voldaan. De betrokken werknemers ontvangen doorgaans een transitievergoeding, afhankelijk van de duur van hun dienstverband, en kunnen daarna aanspraak maken op een WW-uitkering. Dit scenario, hoewel ernstig voor werknemers, brengt geen bijzondere juridische complicaties met zich mee.
In het tweede scenario besluit de ondernemer de franchiseovereenkomst te beëindigen, maar toont de franchisegever wél interesse in het vestigingspunt. De franchisegever kan de materiële activa overnemen, zoals gebouwen, inventaris of huurovereenkomsten, om de vestiging voort te zetten als filiaal of door een nieuwe franchisenemer aan te stellen. In deze situatie ontstaat er juridisch al snel sprake van een overgang van onderneming.
Een overgang van onderneming houdt in dat de rechten en plichten van de oude werkgever (de franchisenemer) overgaan op de nieuwe partij (de franchisegever of nieuwe franchisenemer). Dit betekent dat de nieuwe partij verantwoordelijk wordt voor de werknemers die al in dienst waren, inclusief alle arbeidsvoorwaarden en contractuele verplichtingen.
De wet stelt enkele criteria vast om te bepalen of er sprake is van een overgang van onderneming. Een belangrijke voorwaarde is dat de economische eenheid haar identiteit behoudt. Hierbij spelen de volgende factoren een rol:
Een recente uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland illustreert dit goed. In november 2016[1] moest de kantonrechter oordelen of een ex-werknemer van een franchisevestiging van de ANWB in dienst was gekomen van het Regionaal Bureau voor Toerisme (RBT) na een overname. De rechter oordeelde dat er sprake was van een overgang van onderneming, omdat zowel de doelstellingen van de twee entiteiten als de dienstverlening aan klanten grotendeels gelijk bleef. Dit betekende dat de rechten van de werknemer werden beschermd onder de nieuwe werkgever.
In andere gevallen kan het lijken alsof er sprake is van een overgang, maar blijkt dit uiteindelijk niet zo te zijn. Een goed voorbeeld is een uitspraak van dezelfde rechtbank in juni 2016[2], waar een medewerker van een voormalige Super de Boer-supermarkt stelde dat zijn arbeidsovereenkomst door Jumbo was overgenomen toen deze een nieuwe supermarkt op dezelfde locatie opende. De kantonrechter oordeelde echter dat er géén sprake was van een overgang van onderneming, omdat er geen materiële activa waren overgedragen en de nieuwe supermarkt een duidelijk andere identiteit had.
Wanneer er sprake is van een overgang van onderneming, is de nieuwe werkgever wettelijk verplicht om de werknemers over te nemen met behoud van hun arbeidsvoorwaarden. Dit betekent dat zij dezelfde rechten hebben als bij de oude werkgever, inclusief hun salaris, vakantiedagen en andere arbeidsvoorwaarden. Ook het dienstverband loopt door alsof er geen verandering van werkgever heeft plaatsgevonden.
Er zijn echter ook gevallen waarin een overgang van onderneming niet plaatsvindt, bijvoorbeeld wanneer de onderneming haar activiteiten op een geheel andere manier voortzet of wanneer er geen materiële activa worden overgenomen. Dit betekent dat werknemers in zulke gevallen mogelijk niet dezelfde bescherming genieten en ontslagen kunnen worden zonder dat hun contract automatisch overgaat naar de nieuwe partij.
Bij het beëindigen van een franchise zijn de rechten van werknemers een belangrijk juridisch vraagstuk. Afhankelijk van de specifieke omstandigheden kan er sprake zijn van een overgang van onderneming, wat betekent dat de nieuwe werkgever verplicht is de werknemers over te nemen met behoud van hun arbeidsvoorwaarden. Ondernemers die hun franchise willen beëindigen, moeten zich goed bewust zijn van de arbeidsrechtelijke gevolgen voor hun personeel.
Heeft u vragen over de bescherming van uw werknemers bij het beëindigen van een franchiseovereenkomst? Neem contact op met Jeanette van Londen, advocaat bij AG Hart Advocaten, voor juridisch advies op maat.
Referenties
[1] Rechtbank Midden-Nederland, 02-11-2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:5714
[2] Rechtbank Midden-Nederland, 01-06-2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:3092
© 2024 Aghart. Alle rechten voorbehouden. Gemaakt door SoftHQ.
